Ojedinělý jest úvod: Ha водахъ, на земляхъ, на русскихъ городах былъ царь (Аѳанасьев I. 283 č. 104b z archang. gub.).

Stejně vzácný jest úvod Въ едакихъ мѣстахъ въ едакихъ боль-шихъ деревняхъ, жил (ib. I. 316 č. 112а z novgor. gub).

Taktéž úvod maloruské povídky z kijevskégub.: це, кажуть, десь недалеко й було (Гринченко II, 206 č. 148)—Бывши одна дзяревня, примѣрно, бѣдная —не болыяая дзяревня, так дворов дванатцаць, ци мени. И ето несядьни було, можа годов сто тому. И бывши мизь етой дзяревни сильный богач одзин (Романов IV. 183 6. 43).

Přesně udáváno místo děje v pověstech: B Мармолинцях, недалеко Межибожья (poltav. g), ішли музики на весілле грати (Драгоманов 53 с. 20). Бо то ішов чоловік із Жванчика (podolsk. g.) до Пифидовиць пізно (ib. 57 č. 29). Ново-Ушицького уізду в м. Жванчику мужик мав четверо дітей (ib. 75 č. 19; pod. ib, 80 č. 6; 82 č. 7. Podobně ib. 234 č. 12; 235 č. 13; podobně v běloruských legendách u Šejna). •— Въ Могилевськой губерни колись не вельми давно живъ попъ въ селѣ Юрковичахъ (Гринченко IV, 272 č. 287). To ж y Хоминцы було (Романов IV. 136 č. 77). B слауным Ирусалими быу y турец-кыва султана яурей доітыр (Добровол. I. 393 č. 30).

Stejně v povídce o čarodějnici ze smolenské gub.: Въ одномъ ce-леніи это y Малороссіи было, так что, говорятъ, тамъ y старину были вѣдымы (Смирнов 564 č. 202). Podobne: Це було на Волині (Cubinskij 641 č. 99).

Jinak určeno místo děje v polském vzdělání běloruských pohádek od J. A. Gliúského: W dalekich krajach, za górami, za morzami był sobie król (L. 115 č. 6). Nad rybną rzeką mieszkał sobie staruszek . . . (I., 161 č. 9). Nad jezierem koło drogi, stał sobie domek ubogi, — a w tym domku wdówka była (TIL, І č. 1). Nad brzegiem morza stała chatka, a w tej chatce, czasem w zgodzie, częściej w zwadce, żyli söbi staruszkowie (III.. 60 č. 3). W głębokim lesie stała chatka a w téj chatce mieszkał poczciwy leśniczy (II., 115 č. 5). W dzikiej puszczy u ciemnym borze,

0 spóźnionym już wieczorze, do przyległej swej kaplicy ... szli sobie trzej pustelnicy (IV., 50 č. 3). Niedaleko wielkiej drogi stała stara chatka, a w téj chatce żyła wdowa s trzema córkami (I., 186 c. 11). W końcu ludnej wioski stała' uboga chatka a w téj chatce mieszkał samotnie rolnik (IL, 161 č. 8). Na końcu wioski stala uboga chatka a v téj chatce żyła biedna wdowa z cerką (IV.. 128 č. 8). Wpewném miasteczku był sobie żydek nieboraczek (IV., 144 č. 10). W ubogiej chatce przy ojcu

1 matce trzy rodzone siostry żyły (III., 131 č. 7).

g) Kromě takového místního určení nalézáme též ještě jakés časové určení, ovšem hodně povšechné: B стародревніе годы, в нѣкоем царствѣ не в нашем государствѣ случилось одному солдату (Аѳанасьев II, 101 č. 130). B нѣкытырам мѣсти (эта была в старину) зжила адна вдава (Смирнов 503 Ö. 180) z kaluž. g. ■— B адном дреуним царствы быу царь (Добровольскій 455 č. 10). Na Ukrajině: Давно се діялось, дуже давно, и не де-ынде, a y нашій такы земли жылы соби два ридныйи браты (Гринченко I, 287 č. 210).

Ojediněle určena doba děje přesněji: B нѣкотором царствѣ, в нѣко-